Refluks żołądkowo-przełykowy, znany również jako GERD (Gastroesophageal Reflux Disease), to stan, w którym kwas żołądkowy cofa się do przełyku. W normalnych warunkach, mięsień zwieracz na dole przełyku zamyka się po przejściu pokarmu do żołądka, zapobiegając cofnięciu się treści żołądkowej. W przypadku refluksu, ten mięsień nie funkcjonuje prawidłowo, co prowadzi do nieprzyjemnych objawów i potencjalnych powikłań.
Pierwszym krokiem do rozpoznania refluksu jest zrozumienie jego objawów. Do najczęstszych symptomów należą: - Palenie w przełyku, często opisywane jako pieczenie za mostkiem. - Zgaga, która może występować po posiłkach lub w nocy. - Kwaśny smak w ustach lub cofanie się treści pokarmowej do ust. - Chroniczny kaszel, ból gardła lub chrypka, spowodowane drażnieniem przez kwas żołądkowy. - Trudności w połykaniu lub uczucie przeszkody w przełyku.
objawy i diagnozowanie chorob page 55 co warto wiedzieć o refluksieDiagnoza refluksu opiera się na kilku metodach: - **Historia choroby i objawy:** Lekarz zazwyczaj zaczyna od dokładnego wywiadu, pytając o rodzaj, częstotliwość i nasilenie objawów. - **Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego:** Pozwala na bezpośrednie obejrzenie wnętrza przełyku i żołądka, co jest kluczowe w przypadku podejrzenia powikłań jak przełyk Barretta. - **Testy pH-metrii:** Urządzenie monitorujące poziom kwasu w przełyku przez 24-48 godzin, dostarczając obiektywnych danych o refluksie. - **Manometria przełyku:** Pomaga ocenić funkcjonowanie zwieracza przełyku.
Leczenie refluksu obejmuje zarówno zmiany stylu życia, jak i leki: - **Zmiana diety:** Unikanie pokarmów, które mogą pogarszać objawy, takich jak tłuste potrawy, czekolada, kawa, alkohol i cytrusy. - **Zmiana pozycji podczas snu:** Podnoszenie głowy łóżka o 15-20 cm, aby zapobiec cofnięciu się kwasu. - **Leki:** Inhibitory pompy protonowej (IPP) lub antagoniści receptorów H2 są często stosowane do zmniejszenia produkcji kwasu żołądkowego. - **Operacja:** W skrajnych przypadkach, gdy leczenie farmakologiczne nie jest skuteczne, może być konieczne chirurgiczne wzmocnienie zwieracza przełyku.
Wczesne rozpoznanie refluksu jest kluczowe, ponieważ nieleczony może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak zapalenie przełyku, zwężenie przełyku czy przełyk Barretta, który zwiększa ryzyko raka przełyku. Regularne monitorowanie jest również ważne, aby dostosować leczenie do zmieniających się potrzeb pacjenta i zapobiec progresji choroby. Dlatego każda osoba z podejrzeniem refluksu powinna skonsultować się z lekarzem, aby uzyskać odpowiednią diagnozę i plan leczenia.